Hướng dẫn chăm sóc lan đúng cách cho người mới bắt đầu

Trồng lan, chơi lan là những cụm từ quen thuộc, nghe thì dễ nhưng khi thực hành mới thấy mọi việc không đơn giản như vậy. Bằng chứng là đã có rất nhiều người bỏ cuộc khi liên tiếp gặp thất bại do không biết chăm sóc hoa lan đúng cách. Nếu bạn đang muốn bắt đầu sự nghiệp “chơi lan” của mình thì không nên bỏ qua bài viết dưới đây. Tất cả thông tin đều được chúng tôi tổng hợp và lựa chọn mang đến cho mọi người!

Hướng dẫn kỹ thuật trồng lan đúng cách

Một số cách bố trí vườn lan phổ biến

Có hai cách bố trí vườn hoa phong lan phổ biến ngày nay: 

• Trồng treo giàn: Tạo thuận lợi cho việc chăm sóc và di chuyển khi cần thiết. Không chỉ góp phần tiết kiệm diện tích, phù hợp với hình thức gia đình mà còn giúp cây phát triển tốt. Tuy nhiên, để trồng lan treo giàn tốn nhiều chi phí hơn.
• Trồng lan trên sạp: Có thể trồng theo số lượng lớn, tiết kiệm chi phí và khi nở hoa rất đẹp. Tuy nhiên, khó chăm sóc. Đặc biệt là khi một cây bị bệnh nấm, nhiễm khuẩn sẽ nhanh chóng lây lan sang các cây bên cạnh.

Những vị trí trồng mà bạn có thể tham khảo: trồng sân thượng, trồng ở ban công và trồng trong sân vườn. Đây đều là những vị trí thông thoáng và nhiều nắng, thích hợp cho lan phát triển. 

Lựa chọn giá thể để trồng lan

Khi trồng lan cần chọn các giá thể thoát nước tốt như xơ dừa, vỏ cây, than, rêu, viên đất nung,…

• Xơ dừa cần ngâm sạch, loại bỏ Tanin và Lignin trước khi sử dụng.
• Vỏ cây có khả năng thoát nước tốt, chống ngập úng nhưng lại phân hủy rất nhanh.
• Rêu giữ được độ ẩm tốt nhưng lại dễ đóng rêu trên chậu, cần thường xuyên vệ sinh, loại bỏ. 
• Ngâm viên đất nung cho sạch bụi trước khi sử dụng. Viên đất nung khó phân hủy, vì vậy mà có thể tái sử dụng nhiều lần. 

Trồng hoa lan trong chậu tại nhà

Trồng hoa lan tại nhà nên chọn các chậu có lỗ thoát nước, đặc biệt là các chậu đất nung sẽ giúp hoa phát triển tốt hơn. Trước khi trồng, phải vệ sinh chậu sạch sẽ.

Trồng lan ghép trên thân cây khác

Đối với thân cây còn sống:

• Tỉa bớt tán nhánh trước khi trồng
• Chỉ ghép lan ở phía ánh nắng ban mai chiếu vào – hướng đông
• Phương pháp trồng này phù hợp với tất cả các loại cây, đặc biệt là lan rừng

Đối với thân cây khô:

• Cắt thân cây thành những khúc ngắn, dễ treo
• Phải chọn những thân cây mục. Đừng quên bóc vỏ cây để phá hủy nơi trú ẩn của các vi khuẩn, sâu bọ và côn trùng gây bệnh.
• Buộc xơ dừa khô lên thân cây với mục đích giữ độ ẩm, sau đó buộc gốc lan chồng lên trên. 

Trồng lan bằng vỏ dừa 

Để thực hiện kỹ thuật này, bạn cần chọn các trái dừa già, khô rồi xé thành từng mảng to:

• Xếp các mảnh sát vào nhau, tạo thành băng dài trên giàn gỗ/tre. Để tăng phần chắc chắn hãy cố định bằng 2 thanh nẹp tre. 
• Đừng quên đục một lỗ nhỏ dưới miếng vỏ dừa để thoát nước tốt nhất.
• Sau 2 – 3 năm hãy thay miếng dừa thành miếng khác.

Cách chăm sóc hoa lan đúng cách

Chiếu sáng

Cường độ chiếu sáng ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sinh trưởng của lan. Nếu thiếu nắng, lan tuy vươn cao nhưng ốm yếu, thân nhỏ, là màu xanh tối và là điều kiện tốt để sâu bệnh xâm nhập. Nhưng khi thừa nắng, lá dễ bị vàng và có nếp nhăn, hoa sớm nở khi còn nhỏ nhưng không giữ được lâu.

Tùy theo từng giống lan và từng giai đoạn phát triển mà sẽ có thời gian chiếu sáng cho phù hợp. Một số giống không cần nhiều nắng như Hồ Điệp có thể chịu được 30% nắng, Lan Cattleya chịu được khoảng 50% nắng hay lan Vanda có thể chịu được khoảng 70% nắng.

Với những cây lan dưới 10 tháng tuổi thì chỉ cần chiếu sáng khoảng 50%. Nhưng với những cây từ 12 tháng tuổi trở lên thì có thể chịu sáng tốt hơn – 70%.

Phân bón

Lan là một giống cây khó chiều vì cần rất nhiều yếu tố vi lượng khác nhau. Một cây lan đầy đủ dinh dưỡng mới có thể phát triển và sinh trưởng bình thường, lá và giả hành xanh tươi, hoa nở nhiều và đẹp. Nếu bị mất cân bằng hoặc thiếu dinh dưỡng, lan sẽ không thể phát triển và thậm chí là chết. Khi bón phân chọn các phân dạng lỏng, mỗi tháng một lần và bón qua lá là tốt nhất. 

Theo các nhà khoa học, lan cần cung cấp khoảng 13 loại chất dinh dưỡng khoáng và thuộc các nhóm, đa, trung và vi lượng. Với nhóm dinh dưỡng đa lượng có Đạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng bao gồm Lưu huỳnh (S), Magiê (Mg) và Canxi (Ca). Cuối cùng là dinh dưỡng vi lượng: Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Bo (B), Molypden (Mo) và Clo (Cl).

Tưới nước

Bên cạnh phân bón thì nước là một yếu tố đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng của lan. Tùy theo từng giống cây và giai đoạn phát triển của lan mà sẽ có yêu cầu khác nhau về lượng nước và tần suất tưới. 

Nhìn chung, không tưới nước bị nhiễm phèn, nhiễm mặn và có chứa các tạp chất. Nên tưới vào sáng sớm hay chiều tối, tránh tưới vào buổi trưa nắng nóng. Dựa vào khí hậu, độ ẩm và gió thể mà có thể tưới vài lần một tuần đến nhiều tuần mới tưới một lần. 

Tham Khảo : 9 nguyên tắc tưới nước cho cây đơn giản mà không phải ai cũng biết

Cắt bỏ cành hoa khi hoa đã tàn

Hoa lan chỉ nở hoa một lần trên cùng một cành, ngoại trừ lan hồ điệp (Phalaenopsis). Do đó khi trồng hồ điệp, nếu hoa đã tàn thì hãy cắt cành hoa ngay bên trên 2 mắt dưới cùng của cành. Đối với những giống lan có củ bẹ, bạn cần cắt bỏ cành ngay bên trên củ bẹ, Còn những loại khác, cắt cành càng sát xuống giá thể trong chậu thì càng tốt.

Môi trường thuận lợi cho lan phát triển

Đặt cây theo hướng nam, hướng đông nam

Lan là cây trồng cần nhiều ánh sáng mạnh nhưng không được chiếu thẳng. Do đó, giàn treo nên được đặt ở hướng nam hoặc đông nam. Trong trường hợp bắt buộc phải trồng ở hướng tây thì nên dùng lưới che giảm bớt ánh nắng. Tuyệt đối không treo chậu theo hướng bắc, sẽ không đủ ánh nắng để cây sinh trưởng. 

Duy trì nhiệt độ lý tưởng cho lan

Lan sinh trưởng tốt nhất ở nhiệt độ là 16-24 độ C. Do đó mà khi nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp sẽ làm cây chết. Bạn nên đảm bảo duy trì nhiệt độ trong mức tối ưu để cây phát triển bình thường. 

Tạo điều kiện cho không khí lưu thông

Hệ rễ của lan là một dạng rễ khí sinh vì thế mà rễ không chôn trong đất. Lưu ý chọn những giá thể thích hợp với từng loại giống lan, cũng như đặt chậu ở những nơi khô ráo, thoáng mát. 

Một số bệnh thường gặp trên hoa lan và cách phòng trừ

Bệnh đốm lá của hoa lan

Đốm lá là một loại bệnh thường gặp ở hoa lan. Triệu chứng là mặt dưới của lá có những đốm hình tròn hoặc hình thoi (đường kính khoảng 1mm) màu xám nâu. Khi bệnh nặng sẽ dẫn đến lá vàng, nhanh chóng rụng, cây cằn cỗi, sinh trưởng kém.

Bệnh đốm lá thường gặp vào mùa mưa và ở những vườn có độ ẩm cao, thiếu phân lân. Do đó mà biện pháp phòng trừ chính là chăm sóc chu đáo, kết hợp với bón phân điều độ.

Bệnh thối đọt của hoa lan

Bệnh thối đọt là bệnh xuất hiện những đốm hình tròn có màu nâu vàng, trải dài từ mép lá, chót lá hoặc giữa phiến lá. Xung quanh vết bệnh có gờ nhỏ, màu nâu đỏ và giữa vết thì hơi lõm, màu xám trắng. Dấu hiệu nhận biết khác là trên mô bệnh có nhiều chấm nhỏ màu đen –  đĩa cành của nấm gây bệnh.

Biện pháp chăm sóc hoa lan đúng cách là cắt bỏ những lá vàng rồi phun thuốc diệt nấm từ 1 đến 2 tuần 1 lần trước khi mùa mưa bắt đầu. Khi vào mùa mưa cần tăng số lần phun lên 5 đến 7 ngày 1 lần.

Bệnh thối rễ và gốc của hoa lan

Dấu hiệu nhận biết bệnh thối rễ là gốc của hoa lan và rễ bị vàng hoặc màu nâu, đụng vào mềm nhũn, chảy nước nhớt. Lá màu vàng, nhăn nheo, héo úa và thậm chí là rụng dần. Thân tóp lại và mềm yếu. 

Thường xuyên phun các thuốc diệt khuẩn, thuốc phòng nấm xung quanh vườn lan để ngăn ngừa vi khuẩn tấn công cây. Đồng thời, sử dụng các phân hữu cơ và vô cơ, đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho hoa lan. Đặc biệt là không tưới nước vào giữa trưa hay vào những khắc thời tiết quá nóng. Thường xuyên kiểm tra hệ thống thoát nước để cây phát triển và sinh trưởng bình thường. 

Bệnh thán thư trên hoa lan

Triệu chứng của bệnh thán thư: vết bệnh ban đầu nhỏ, có màu nâu, xung quanh có màu vàng nhạt, sau đó kích thước đốm tăng lên và có màu nâu sẫm, hơi lõm. Nếu vết bệnh xuất hiện ở cuống, khi gặp mưa thì sẽ lan xuống thân và gây thối ngọn. 

Để ngăn ngừa thán thư phát triển thì cần xử lý giá thể trước khi trồng, đồng thời, xử lý, tiêu hủy những cây và bộ phận bị bệnh để tránh lây lan. Hạn chế tưới hoa vào ban đêm. Đặc biệt là không phun thuốc kích thích sinh trưởng và phân bón có hàm lượng đạm cao vào mùa mưa. Thay vào đó là phun nước vôi trong 20-30 ngày/lần.

“Bỏ túi” một vài kinh nghiệm chơi lan

Đừng chọn lan quá đắt tiền

Khi bạn là dân tay mơ, chưa có nhiều kinh nghiệm thì không nên chọn các loại lan có giá trị vài triệu, vài chục triệu hay thậm chí là vài trăm triệu:

• Bạn không biết cách chăm sóc hoa lan đúng cách, khiến cây dễ chết và gây lãng phí.
• Chưa có nhiều kinh nghiệm nên dễ bị người khác lừa gạt.

Vì vậy mà nên chọn loại lan rẻ, dễ chăm sóc trước rồi từ từ nâng cao tay nghề. 

Hãy mua lan khi đã thấy hoa

Hiện nay trên thị trường tràn lan nhiều loại lan khác nhau, lan rẻ có, lan đắt cũng có. Đặc biệt là nhằm lừa gạt khách hàng mà những quảng cáo mua combo 10 chậu 10 màu. Nhưng khi mua về, chăm sóc suốt 1 năm và nó chỉ ra một màu duy nhất, khiến bạn thất vọng. Do đó mà hãy mua lan khi đã thấy hoa để đảm bảo mua đúng giống loài, đúng màu. 

Lưu ý việc bón phân, tưới nước cho lan

Phân bón và nước là hai yếu tố quan trọng giúp cho cây sinh trưởng và phát triển. Nhưng nếu sử dụng quá mức sẽ sinh ra tác dụng ngược, gây bệnh và thậm chí là chết dần. Vì vậy, trước khi bắt đầu trồng lan, bạn hãy tìm hiểu thật kỹ các kiến thức liên quan hoặc tham khảo những người có kinh nghiệm để tưới nước, bón phân cho phù hợp. 

Tham Khảo : Béc tưới phun sương tưới lan – Giải pháp cho mọi loại lan nhà bạn

Chơi lan đã trở thành thú vui của nhiều người, đồng thời, trồng lan cũng mang đến thu nhập khủng cho nhiều hộ gia đình. Hy vọng qua bài viết về chăm sóc hoa lan đúng cách trên đây đã giúp ích được cho các bạn đọc. Đừng quên theo dõi chúng tôi để có thêm nhiều thông tin hữu ích trong thời gian sắp tới!

Tata garden – Làm vườn thong dong!

Trụ sở:	Số 15, đường số 3, Khu dân cư Gia Hòa, Phường Phước Long B, Quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại:	Chi nhánh HCM 0916 909 087
	Chi nhánh HN 0916 146 276
Email:	tatagarden.vn@gmail.com
Website:	https://tatagarden.vn/
Facebook:	https://www.facebook.com/tatagarden.vn